|
Premijerom drame pisane i izvedene u Kanadi povodom stogodišnjice od početka
Prvog svetskog rata "Tamo daleko... u sedam prikaza" počeo je osmi, u svetu
jedinstven iseljenički festival OFSET (Otavski festival srpskih emigrantskih
teatara).
Originalna drama je autorsko, rediteljsko i (ulogom nemačkog majora) glumačko
delo Dimitrija Stanišića, a pred više od 300 gledalaca u sali Univerziteta
Karleton izvelo ju je 17 glumaca i glumica Srpskog teatra u Otavi.
Reč je o komadu pisanom i igranom s namerom da se oda priznanje herojskoj ulozi
Kraljevine Srbije u borbi za oslobođenje od okupacije. Istovremeno, to je i
umetnički odgovor na učestalo prepravljanje i izostavljanje prave uloge Srbije i
srpskog naroda u Velikom ratu.
Gorica Bogunović,
Dimitrije
Stanišić i Bojan Lalović
"Dramom u sedam prikaza ne nameravamo da ispravljamo istoriju koju drugi menjaju
i dopisuju već da iz sistematskog zaborava vratimo (srpski) narod i (davnu)
prošlost. To su priče o malim, ranjivim ljudima, ali istovremeno herojskim
likovima", izjavio je reditelj Dimitrije Stanišić.
On je naziv drame objasnio činjenicama da je sedam u narodu osoben broj ("preko
sedam mora i sedam gora"), a prikaz, prikazanje je arhaičniji i deskriptivniji
izraz nego scena.
Višeznačje odrednice "tamo daleko" ogleda se u vremenu tamo dalekom (100 godina),
u činjenici da su srpski vojnici bili tamo daleko od rodne grude, a i iseljenici
srpskog porekla koji su predstavu priredili danas žive negde "tamo daleko" od
zavičaja, u Kanadi.
Drama počinje atentatom na prestolonaslednika Ferdinanda i hicima Gavrila
Principa, a prvi prikaz mobilizacijom u pomoravskom selu.
U Kraljevom prikazu koji sledi i koji je najupečatljiviji dokaz da je drama
uveliko bazirana na istorijskim činjenicama reč je o pripremama kralja Petra
Prvog, princa Aleksandra Karađorđevića, vojvode Stepe Stepanovića i srpske
vojske za prelazak preko Albanije uz oprečan stav vojvode Živojina Mišića koji
je predlagao kontraofanzivu.
Krste Mitrić,
Željko Zec, Boro Lakić
i Davor Lakić
Sledi prikaz okupacije i terora nad nemoćnim stanovništvom, zatim lik engleskog
zvaničnika-birokrate Tompsona koji ne mari za pomoć Srbima sve do premijerove
naredbe. U rovu kaplar i trojica vojnika pripremaju proboj (Solunskog fronta).
Sedmim prikazom nagoveštava se oslobođenje, ali gde pred kućnim pragom gine
kaplar Milisav Stanišić, simbolična žrtva više od 130.000 srpskih vojnika i
oficira, ali i pogroma 1.300.000 ljudi odnosno jedne trećine stanovnika
Kraljevine Srbije. Milisav Stanišić je deda reditelja Dimitrija koji se iz
Velikog rata nije vratio i koji je sahranjen u Plavoj grobnici.
Beograđanin Dimitrije Stanišić je reditelj-profesionalac koji je do dolaska u
Kanadu duže od dve decenije radio u Sarajevu.
U drami "Tamo daleko ... u sedam prikaza" igraju 15 glumica i glumaca i dve
devojčice, Ana i Natalija Mudrić. U najvažnijim ulogama su: Stracimir Rakić (Kralje
Petar), Nemanja Janjatović (Stepa Stepanović), Milivoje Jevtović (Živojin Mišić),
Gorica Bogunović (Milanka), Ljilja Sudimac (Sofija), Ljilja Trivunčić (Zaga) i
glumac koji je diplomirao u Montrealu, a u predstavi glumi na oba kanadska
zvanična jezika, engleskom i francuskom Nemanja Jevtović (Tompson).
Ljiljana
Trivunčić, Gorica Bogunović
i Ljilja Sudimac
Srpske seljake vojnike-heroje oličavaju braća Davor (Milisav) i Borivoj Lakić (Gedža),
Željko Zec (Đorđija) i Krste Mitrić (Jovan).
U predstavi se, originalnim uniformama šivenim u Kanadi i drugim artefaktima,
ističe autentična kostimografija Merime Užarević. Scenograf je Ratko Dursun, a
majstor scene Ljuba Bogunović.
Drama "Tamo daleko ... u sedam prikaza" titlovana je na engleski jezik i gledali
su je i rođeni Kanađani među kojima i poslednji ambasador Kanade u bivšoj
Jugoslaviji Džems Biset .
Na festivalu OFSET prikazane su i dve predstave diplomiranog reditelja Vojina
Vasovića, Kragujevčanina koji živi u Torontu - "Mali princ" Antoana de Sent-Egziperija
u rediteljskoj produkciji i "San poslednje Viljemove noći" Mladena Popovića u
produkciji Vasovića i Dobrovoljnog glumačkog društva "Polet" iz Toronta.
Festival OFSET u Otavi nastavlja se ove subote i nedelje.
Milomir Niketić,
Otava
|
