121. -
|
Rođen je rimski filozof i car Marko Aurelije Antonije. Tokom ratnih pohoda u Evropi i Aziji vodio je beleke koje su objavljene posle njegove smrti pod naslovom "Samom sebi".
|
1452. -
|
Rođen je italijanski slikar, vajar, pronalazač i naučnik Leonardo da Vinči. Njegovo najpoznatije slikarsko delo, čuvena "Mona Liza", izloena je u pariskom Luvru, a crtei i rukopisi čuvaju se u milanskoj biblioteci Ambrosiana, londonskom Britanskom muzeju i Vindoru. Od njegovih naučnih radova najznačajniji je "Traktat o slikarstvu".
|
1532. -
|
U pohodu na Beč, turska vojska, pod komandom sultana Sulejmana II ula je u Mađarsku.
|
1607. -
|
Kapetan Don Smit (John Smith) doveo je u Kejp Henri u Virdiniji prve koloniste koji su osnovali prvo stalno britansko naselje u Americi.
|
1711. -
|
Rođen je britanski filozof kotskog porekla, Dejvid Hjum (David Hume), preteča klasičnih engleskih ekonomista i autor kvantitativne teorije novca. ("Rasprava o ljudskoj prirodi", "Filozofski ogled o ljudskom razumu").
|
1798. -
|
Rođen je francuski slikar Een Delakroa (Eugene Delacroix), predstavnik romantizma u francuskom slikarstvu. Ilustrovao je Geteovog "Fausta" i napisao "Dnevnik" u kojem je izloio zapaanja o umetnosti ("Danteova barka", "Ulazak krstaa u Carigrad", "Na barikadama 28. jula 1830").
|
1812. -
|
Rođen je nemački industrijalac Alfred Krup, koji je prvi počeo praviti topove od livenog čelika i vrlo brzo stekao monopol u snabdevanju orujem većeg broja evropskih zemalja. Koncern "Krup" bio je glavni snabdevač orujem Nemačke u Prvom i Drugom svetskom ratu. Međunarodni vojni sud u Nirnbergu osudio je 1948. godine Krupovog potomka na 12 godina zatvora i konfiskaciju imovine.
|
1828. -
|
Rusija je objavila rat Turskoj u znak podrke Grčkoj u borbi za nezavisnost.
|
1894. -
|
U Aleksandriji, u Egiptu rođen je Rudolf Hes (Hess), nacistički lider i Hitlerov zamenik. Na suđenju u Nirnbergu 1946. osuđen je na doivotnu robiju zbog ratnih zločina. U avgustu 1987. izvrio je samoubistvo u zatvoru pandau.
|
1904. -
|
Umro je srpski matematičar Dimitrije Neić, profesor na Velikoj koli u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije i ministar prosvete 1894. Uveo je zakon o metarskim merama u Srbiji.
|
1910. -
|
Rođen je knjievnik Mea Selimović, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Pisao je romane ("Dervi i smrt", "Tiina", "Tvrđava"), pripovetke, eseje i filmske scenarije.
|
1915. -
|
Italija je tajno potpisala Londonski ugovor s Velikom Britanijom, Rusijom i Francuskom i prela u Prvom svetskom ratu na stranu sila Antante uz obećanje da će dobiti Tirol, Trst, Goricu, Istru, delove Dalmacije i Albanije.
|
1931. -
|
Umro je srpski glumac i reditelj Milorad Gavrilović, upravnik Narodnog pozorita u Beogradu, jedan od najdarovitijih i najobrazovanijih glumaca u to vreme.
|
1937. -
|
Da bi pomogli generalu Franku (Franco) u vreme panskog građanskog rata, Hitlerovi avioni bombardovali su panski grad Gernika. Razaranje ovog grada inspirisalo je Pikasa (Picasso) da naslika čuvenu "Gerniku", apokaliptični prikaz građanskog rata.
|
1942. -
|
U najvećoj nesreći u istoriji rudarstva, u kineskom rudniku uglja u Benksiju, tada pod okupacijom Japana, poginulo je najmanje 1540 ljudi.
|
1945. -
|
Uhapen je maral Henri Filip Peten (Philippe, Petain), ef francuskog kolaboracionističkog reima sa seditem u Viiju u Drugom svetskom ratu. Osuđen je na smrt zbog izdaje, ali mu je zbog ranijih zasluga i starosti kazna preinačena u doivotnu robiju.
|
1954. -
|
U enevi je počela konferencija o Indokini kojom je okončana francuska dominacija u tom delu sveta. SAD nisu prihvatile rezultate skupa pa je u junu 1954. diktator Ngo Din Dijem (Dinh, Diem), uz podrku SAD, postao premijer Junog Vijetnama.
|
1962. -
|
Britanija je lansirala prvi satelit Ariel I.
|
1964. -
|
Tanganjika, Zanzibar i Pemba su osnovale Ujedinjenu Republiku Tanganjike i Zanzibara, koja je 29. oktobra 1964. promenila naziv u Tanzanija.
|
1984. -
|
Umro je američki dez muzičar i vođa orkestra Vilijam "Kaunt" Bejzi (Njilliam Count Basie). Članovi njegovog orkestra (1937) bili su i trubač Bak Klejton (Buck Claayton) i pevačica Bili Holidej (Billie Holiday).
|
1986. -
|
Eksplodirao je četvrti blok nuklearne centrale u Černobilju u Ukrajini. Radioaktivni oblaci prekrili su gotovo celu Evropu, a posledice, ove do sada najveće nuklearne katastrofe, jo uvek se ispituju. Nuklearna centrala trajno je zatvorena 15. decembra 2000. godine.
|
1999. -
|
Tokom vazdunih udara NATO na SR Jugoslaviju, Evropska unija je zabranila ulazak u zemlje članice Unije predsedniku SRJ Slobodanu Miloeviću, članovima njegove porodice, visokim zvaničnicima SRJ i Srbije i uvela embargo na uvoz nafte.
|
2003. -
|
Na zasedanju Komisije UN za ljudska prava ozvaničen je kraj mandata specijalnog izaslanika za ljudska prava u Srbiji i Crnoj Gori.
|
2005. -
|
Sirija je u potpunosti povukla svoje trupe iz Libana, posle gotovo tri decenije vojnog prisustva u toj zemlji.
|