Šećerna bolest je složen
metabolički poremećaj, prisutan na svim kontinentima. Smatra se da
gensku dispoziciju za nastanak bolesti ima oko 25 odsto ljudi, a za
pojavu bolesti od velikog značaja su nekretanje, gojaznost i hronični
stres.
 Stanje
hronične hiperglikemije, povećanog šećera, uzrokovano je delovanjem
genetskih činilaca i mnogobrojnih faktora sredine, koji najčešće deluju
udruženo. Nastaje usled apsolutnog i relativnog nedostatka insulina, što
dovodi do poremećaja metabolizma šećera, masti i belančevina.
Pre nego što se dijabetes klinički manifestuje, kod većine ljudi javlja
se stanje predijabetesa ili insulinske rezistencije. To je faza u kojoj
je glukoza povišena u odnosu na normalnu, ali je količina insulina još
dovoljna ili čak povišena.
Upravo ta faza značajna je jer se pojava dijabetesa može odgoditi ili
čak izbeći ako se značajno promene životne navike, a najveći broj ljudi
tu fazu prolazi ne znajući da im je šećer povišen. Redovna jednogodišnja
lekarska kontrola je sasvim dovoljna da se na vreme otkrije poremećaj i
postavi dijagnoza.
Tihi, ali značajni simptomi koji ukazuju na mogući predijabetes su:
izrazita žeđ,
često mokrenje,
zamućeni vid,
zamor bez vidljivog uzroka
Faktori rizika koji upućuju na povećani rizik od predijabetesa su:
starost iznad 45 godina, prekomerna telesna težina (BMI iznad 25),
nasledni faktor - jedan od roditelja ili braće/sestara boluje od
dijabetesa
- fizička aktivnost - sedelački način života
- ranije zabeležen povišeni šećer u krvi
- dijabetes u trudnoći ili dete rođeno s većom porođajnom težinom od 4,5
kg
- masti, holesterol, a posebno LDL (loš holesterol) iznad normale i
dobri holesterol HDL ispod normale.
- bolesti i poremećaji krvnih sudova |
