|
Oglasavanje Marketing
|
Broj 1087, 19. januar 2007.
| Basara dobitnik NIN-ove nagrade za 2006. |
| |
Dobitnik NIN-ove nagrade za najbolji roman u 2006. godini je Svetislav Basara
za roman "Uspon i pad Parkinsonove bolesti" u izdanju "Derete", saopštio je
juče žiri.
Predsednik žirija Milan Vlajčić rekao je novinarima da je Basarin roman
izabran većinom glasova. Za "Uspon i pad Parkinsonove bolesti" glasali su,
pored Vlajčića, i Stevan Tontić i Tihomir Brajović.
 Preostala
dva člana žirija, Aleksandar Jovanović i Slobodan Vladušić, na poslednjoj
sednici, održanoj neposredno pre današnje konferencije za novinare, glasali su
za roman Mirjane Mitrović "Emilija Leta" u izdanju "Platoa".
U užoj konkurenciji bili su i "Komo" Srđana Valjarevića u izdanju "Samizdata
B921" i romani "Četiri zida i grad" Zvonka Karanovića i "Most" Zorana
Živkovića u izdanju "Lagune".
"Ostvaren u žanru koji podrazumeva preklapanja vremena, korišćenja istorijskih
dokumenata i apokrifnih, izmišljenih svedočanstava, ovaj roman u svojoj
dramaturgiji i ironično-grotesknom tonu pokazuje zbog čega je Basara već
zauzeo zapaženo mesto u srpskoj književnosti", naveo je žiri u obrazloženju.
Žiri je istakao da roman "Uspon i pad Parkinsonove bolesti" pripada Basarinom
"poetičkom krugu promišljanja odnosa civilizacije, moralnosti i bolesti koje
nas nagrizaju u rasponu od srednjevekovnih progona do novovekovnih
koncentracionih logora i gulaga".
Glavni junak romana Demjan Lavrentjevič Parkinson, "izumitelj strašne bolesti",
umire od iscrpljenosti 1947. godine u logoru na Kolimi pod lažnim imenom
Nikolaj Nikolajevič Kuznjecov.
Do tog dana on pokušava da iz perspektive čudne bolesti promeni okolinu,
sastavljajući fragmente odavno razbijene celine integralne slike sveta.
"Možda će neko reći da je Basara u ovom romanu otvorio previše tema i povoda
nego što to struktura i sklop romana može da podnese, ali u savremenoj
književnosti odavno više ne važe uzori klasične mere i čistote žanrovskih
oblika", dodaje se u obrazloženju.
Dobitnik nagrade Svetislav Basara u vrlo kratkom obraćanju novinarima istakao
je da "čovek ne zna da li je bolje dobiti ili ne dobiti NIN-ovu nagradu. Ako
je ne dobije, to je nedostatak, ako je dobije, naći će se u gužvi".
Basara je 1998. godine oštro polemisao sa žirijem za NIN-ovu nagradu, koji je
priznanje dodelio Milovanu Danojliću za roman "Oslobodioci i izdajnici", i
tada najavio da povlači i svoja buduća dela iz buduće konkurencije za to
priznanje.
Nakon izlaska novog romana, Basara je izjavio da je pre objavljivanja "izrazio
želju da na koricama stoji 'Van konkurencije za Ninovu nagradu'", ali da su ga
"odgovorili od toga". Novčana vrednost ovogodišnje NIN-ove nagrade za roman
godine je 7.000 evra, u dinarskoj protivvrednosti, a priznanje će Basari biti
uručeno 25. januara u beogradskom "Aeroklubu".
Prošlogodišnji dobitnik NIN-ove nagrade je Miro Vuksanović za roman-azbučnik "Semolj
zemlja".
NIN-ova nagrada prvi put je dodeljena 1954. godine Dobrici Ćosiću za roman "Koreni",
a to priznanje nije dodeljeno samo jednom, 1959. godine.
Emitujemo spisak dosadašnjih dobitnika tog književnog priznanja (** dvostruki
laureati ***trostruki laureat):
1954. ** Dobrica Ćosić ("Koreni")
1955. Mirko Božić ("Neisplakani")
1956. *** Oskar Davičo ("Beton i svici")
1957. Aleksandar Vučo ("Mrtve javke")
1958. Branko Ćopić ("Ne tuguj, bronzana stražo")
1959. Nagrada nije dodeljena
1960. Radomir Konstatinović ("Izlazak")
1961. ** Dobrica Ćosić ("Deobe")
1962. Miroslav Krleža ("Zastave")
1963. *** Oskar Davičo ("Gladi")
1964. *** Oskar Davičo ("Tajne")
1965. Ranko Marinković ("Kiklop")
1966. Meša Selimović ("Derviš i smrt")
1967. Erih Koš ("Mreža")
1968. Slobodan Novak ("Mirisi, zlato, tamjan")
1969. Bora Ćosić ("Uloga moje porodice u svetskoj revoluciji")
1970. Borislav Pekić ("Hodočašće Arsenija Njegovana")
1971. Miloš Crnjanski ("Roman o Londonu")
1972. Danilo Kiš ("Peščanik") - vratio nagradu
1973. Mihailo Lalić ("Ratna sreća")
1974. Jure Franičević Pločar ("Vir")
1975. Miodrag Bulatović ("Ljudi sa četiri prsta")
1976. Aleksandar Tišma ("Upotreba čoveka")
1977. Petko Vojnić Purčar ("Dom sve dalji")
1978. Mirko Kovač ("Vrata od utrobe")
1979. Pavle Ugrinov ("Zadat život")
1980. Slobodan Selenić ("Prijatelji")
1981. Pavao Pavličić ("Večernji akt")
1982. Antonije Isaković ("Tren 2")
1983. Dragoslav Mihailović ("Čizmaši")
1984. Milorad Pavić ("Hazarski rečnik")
1985. ** Živojin Pavlović ("Zid smrti")
1986. Vidosav Stevanović ("Testament")
1987. Voja Čolanović ("Zebnja na rasklapanje")
1988. Dubravka Ugrešić ("Forsiranje romana reke")
1989. Vojislav Lubarda ("Vaznesenje")
1990. Miroslav Josić Višnjić ("Odbrana i propast Bodroga u sedam burnih
godišnjih doba")
1991. Milisav Savić ("Hleb i strah")
1992. ** Živojin Pavlović ("Lapot")
1993. Radoslav Petković ("Sudbina i komentari")
1994. Vladimir Arsenijević ("U potpalublju")
1995. Svetlana Velmar Janković ("Bezdno")
1996. David Albahari ("Mamac")
1997. Milovan Danojlić ("Oslobodioci i izdajnici")
1998. Danilo Nikolić ("Fajront u Grgetegu")
1999. Maksimilijan Erenrajh Ostojić ("Karakteristika")
2000. Goran Petrović ("Sitničarnica 'Kod srećne ruke'")
2001. Zoran Ćirić ("Hobo")
2002. Mladen Markov ("Ukop oca")
2003. Vladan Matijević ("Pisac izdaleka")
2004. Vladimir Tasić ("Kiša i hartija")
2005. Miro Vuksanović ("Semolj zemlja"). |
| |
| |
|
| |
| Izložba o Nikoli Tesli u Parizu |
| |
Izložba "Teslin čudesni svet elektriciteta" biće otvorena večeras u Parizu,
saopšteno je iz Ministarstva rudarstva i energetike Srbije.
Izložbu će otvoriti ministar rudarstva i energetike Radomir M. Naumov,
kopredsednik Republičkog odbora za obeležavanje jubileja - 150. godišnjice
rođenja Nikole Tesle.
Postavku čini 35 panoa s reprodukovanim fotografijama i dokumentima iz Tesline
zaostavštine, a predstaviće je direktor beogradskog Muzeja "Nikola Tesla"
Vladimir Jelenković.
Parižani će do 19. februara imati priliku da vide i četiri radna modela -
indukcioni motor s rotorom, popularno nazvan "Kolumbovo jaje", indukcioni
motor u obliku diska, Teslin transformator i Teslinu pumpu s kompjuterskom
animacijom.
Biće izložene i makete Adamsove centrale na Nijagari, laboratorije s predajnim
tornjem na Long Ajlendu i laboratorije u Kolorado Springsu.
Izložba "Teslin čudesni svet elektriciteta" već je predstavljena u Beogradu,
Beču, Vankuveru, Pertu i Strazburu. Domaćini izložbe u Parizu su ambasada
Srbije i Srpski kulturni centar u tom gradu. |
| |
| |
|
| |
| Srba Ignjatović ponovo izabran za predsednika
UKS |
| |
Književnik Srba Ignjatović juče je po drugi put izabran za predsednika
Udruženja književnika Srbije (UKS).
Na konstitutivnoj sednici Uprave Udruženja književnika Srbije Ignjatoviću je
potvrđen mandat, dok su za potpredsednike izabrani Ljubivoje Ršumović i
Radomir Andrić, navodi se u saopštenju iz tog udruženja.
Za generalnog sekretara Udruženja ponovo je izabran Predrag Ci Bogdanović,
dodaje se u saopštenju. |
| |
| |
|
| |
| Disciplina kičme ne proslavlja jubilej |
| |
Kultna beogradska grupa "Disciplina kičme" ove godine navršava četvrt veka
postojanja, ali njen vođa basista Dušan Kojić-Koja nema nameru da jubilej na
bilo koji način svečano obeleži.
Kojić je rekao agenciji Beta da ga "ne zanimaju jubileji", čak ni kada se tiču
njegove grupe koju je osnovao 1982. godine kao dvojac basiste i bubnjara,
neobičan za tadašnju jugoslovensku rok scenu.
 "Kad
mi neko kaže jubilej 25 godina, odmah pomislim na ono, ruke se stežu, seče se
traka, neko dobije nešto, izljube se svi pa odu da pojedu nešto. Znam par
rođendana kad su, ali ne znam ni kad je bio prvi koncert 'Discipline' 1982.
ili 1983. godine", kaže Kojić.
Umesto jubilarnog koncerta ili izdanja starih pesama, "Disciplina kičme"
planira da tokom marta objavi novi album, čije je snimanje sa bubnjarem Bucom
i pevačicom Manjom, Kojić trebalo da počene posle novogodišnjih praznika.
Po raspadu kultne novotalasne grupe "Šarlo akrobata", Kojić je 1982. godine
obrazovao "Diciplinu kičme", koja je za slovenačkog izdavača "Helidon" izdala
dva malotiražna albuma "Sviđa mi se da ti ne bude prijatno (1983)" i "Svi za
mnom! (1986)".
Kojić je samoproglasivši "Disciplinu" za "najbolju jugoslovensku grupu svih
vremena" prešao u beogradski PGP i izdao album uživo "Najlepše pesme (1987)".
Bend je posebno postao popularan duhovitom "Dečjom pesmom" i stihovima "nije
dobro Bijelo dugme, nije dobra Katarina", te uspešnim albumima "Zeleni Zub na
Planeti dosade (1990)" i "Nova iznenađenja za nova pokolenja (1991)", na
kojima je svirala i duvačka sekcija.
Posle izbijanja ratova na području bivše Jugoslavije, Kojić je u Londonu
obnovio rad benda sa engleskim članovima na dva albuma "I Think I See Myself
On ČTV (1996)" i "Heavy Bass Blues (1998)", da bi se pre par godina
definitivno vratio u Beograd.
Poslednje izdanje nove postave benda je DVD "Uživo sa Egzit-a" (2006), kao i
video spot za pesmu "Političari virusi". |
| |
| |
|
| |
| Dobitnici Zlatnog globusa u programu FEST-a
07 |
| |
Predstojeći 35. Beogradski međunarodni filmski festival FEST prikazaće
nekoliko filmova dobitnika prestižnih nagrada "Zlatni globus" koje dodeljuju
inostrani filmski novinari i kritičari akreditovani u Holivudu.
Film "Vavilon" Alehandra Gonzalesa Injaritua proglašen je za najbolji film u
kategoriji drame, dok je ostvarenje Klinta Istvuda "Pisma s Ivo Džime"
trijumfovalo kao najbolji igrani film van engleskog govornog područja,
saopšteno je iz Direkcije FEST-a.
"Zlatni globus" za najboljeg glumca u kategoriji drame u ponedeljak uveče
dodeljen je glumcu Forestu Vitakeru za tumačenje lika Idija Amina u filmu "Poslednji
kralj Škotske", dok je Helen Miren u ulozi kraljice Elizabete II u filmu "Kraljica"
pridodala još jedno priznanje.
Film "Kraljica" Stivena Frirsa doneo je nagradu "Zlatni globus" i Piteru
Morganu za najbolji scenario.
FEST 07 biće otvoren 23. februara premijernom projekcijom domaćeg filma "Klopka"
Srdana Golubovića. Na festivalu će do 4. marta biti prikazano oko 80
ostvarenja autora iz oko 30 zemalja. |
| |
| |
|
| |
| Haroldu Pinteru Legija časti |
| |
Britanskom dramskom piscu Haroldu Pinteru u Londonu je u sredu uveče uručen
francuski orden viteza Legije časti.
 Orden
mu je predao francuski premijer Dominik de Vilpen, koji je izjavio da
Pinterove reči "izražavaju strepnju i bujicu koje čine život".
"Vaše reči su akcija. Vaše reči su krik. Surove su, angažovane u teškoj borbi
golim rukama, ali govore istinu", naveo je predesednik vlade Francuske.
Harold Pinter (76), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 2005, autor je 43
drame i jedan od dramskih pisaca čiji se komadi najviše igraju na pozorišnim
scenama širom sveta.
Među najpoznatijim dramama su mu "Rođendan", "Nastojnik", "Povratak", "Čajanka",
"Stara vremena", "Monolog", "Ničija zemlja" i "Mesečina". |
| |
| |
|
| |
| Izložba vrata u Etnografskom muzeju |
| |
Etnografski muzej u Beogradu najavio je da će izložba "Vrata - kapija dva
sveta" posvećena pojmu i simbolici vrata, biće priređena od 25. januara do 25.
marta.
Izložba čiji je autor kustos Etnografskog muzeja Miloš Matić, posvećena je
vratima kao značajnom elementu narodne arhitekture, i kao simboličnom objektu.
Na izložbi će biti prikazano 14 primeraka vrata i metalne i drvene brave,
ključevi, zvekiri, šarke.
Eksponati su praćeni tekstualnim objašnjenjima i fotografijama.
Izložbu će 25. januara u 19 sati odtvoriti docent na Filozofskom fakultetu u
Beogradu Bojan Žikić. |
| |
| |
|
| |
| Dokumentarno-igrani film o Miroslavljevom
jevanđelju |
| |
Dokumentarno-igrani film "U početku beše reč" o istorijatu "Miroslavljevog
jevanđelja", najstarijeg sačuvanog srpskog ćiriličnog rukopisa, prikazan je
danas novinarima u Narodnoj biblioteci Srbije u Beogradu.
 Film,
u režiji Boška Savkovića, koji je s Veljkom Topalovićem koautor scenarija, u
trajanju od 52 minuta prati više od 800 godina dugu istoriju "Miroslavljevog
jevanđelja".
Osnova filma je četvorosatni televizijski serijal, sniman tokom 2006. godine u
Srbiji, Grčkoj, Albaniji, Rusiji, Austriji, Hrvatskoj, BiH, Crnoj Gori i
Svetoj Gori.
Film prati istoriju rukopisa od njegovog nastanka u današnjem Bijelom Polju,
preko osnivanja manastira Hilandar, ukradenog lista koji je dospeo u carsku
biblioteku u Sankt Peterburgu, njegovog puta kroz ruke srpskih vladara i
iskušenja svetskih ratova, sve do današnjih dana.
Autori su istakli da nameravaju da objave DVD izdanje filma koje će biti
poklonjeno školama širom Srbije, izrazivši nadu da će ih u tome finansijski
podržati neka od nadležnih državnih institucija.
Četvorosatni serijal o "Miroslavljevom jevanđelju" autori nameravaju da ustupe
i nekoj od nacionalnih televizija i lokalnim tv-stanicama u Srbiji radi
emitovanja u okviru školskog programa.
Novinarima je nakon projekcije filma predstavljeno i fototipsko izdanje "Miroslavljevog
jevanđelja" iz zbirke Narodne biblioteke Srbije, koje je 1998. godine štampala
izdavačka kuća "Dosije" u Južnoafričkoj republici. |
| |
| |
|
| |
| Filmovi na Berlinalu |
| |
BERLIN, 16. januara 2007. (Beta) - Amerikanac Klint Istvud (Clint Eastwood) i
Francuzi Andre Tešine (Techine) i Žak Rivet (Jacques Rivette) predstaviće
svoje nove filmove na 57. Berlinalu, saopštili su organizatori, a prenose
agencije.
Čest gost filmskog festivala u Berlinu, Tešine će u takmičarskoj selekciji
predstaviti film "Les Temoins" (Svedoci), ljubavnu dramu sa radnjom u vreme
pojave side 1980-ih godina. U filmu igraju Emanuel Bear (Emmanuelle Beart),
Mišel Blan (Michel Blanc) i drugi.
Takođe u takmičarskoj selekciji biće prikazan film "Ne touchez pas la hache",
adaptacija Balzakove (Balzac) novele sa Gijomom Depardjeom (Guillaume
Depardieu), Žanom Balibar (Jeanne) i Mišelom Pikolijem (Michel Pičoli).
Van konkurenciji biće prikazana "Pisma sa Ivo Džime" Klinta Istvuda, priča o
čuvenoj bici na pacifičkom ostrvu, viđenoj očima Japanaca, sa Kenom Vatanabeom
i Kazunarijem Ninomijom u glavnim ulogama.
Na programu je i američki film "Bordertown" Gregorija Nave (Gregory), priča o
seriji ubistava meksičkih radnica na američko-meksičkoj granici početkom
1990-ih godina.
Junakinja filma je Dženifer Lopez (Jennifer), koja igra američku novinarku
koja rizikuje život radeći svoj posao.
Predsednik žirija Berlinala, američki režiser Pol Šrejder (Paul Schrader),
predstaviće van konkurencije film "The Walker", priču o ženama iz visokog
društva u Vašingtonu. U filmu igraju Kristin Skot Tomas (Scott Thomas) i Loren
Bekol (Lauren Bacall).
U nemačko-austrijskom filmu "Die Faelscher" (Lažnjaci), Štefan Ruzovicki
(Stefan Ruzowitzky) opisuje "najveće falsifikovanje novca u istoriji", kada su
nacisti na kraju rata u jednom koncentracionom logoru odštampali milione
lažnih britanskih funti u pokušaju da oslabe ostrvsku kraljevinu.
Film "Obsluhoval jsem anglickeho krale" (Služio sam engleskog kralja) Čeha
Jiržije Mencela (Jiri Menzel) (dobitnika Zlatnog medveda 1990) opisuje dve
decenije evropske istorije iz ugla jednog konobara.
Italijanski film "In memoria di me" (U znak sećanja na mene) Saverija
Konstanca (Costanzo) govori o ulasku jednog mladića u manastir u Veneciji.
U zvaničnoj selekciji Belinala biće prikazano 26 filmova, ali svi neće biti u
konkurenciji za Zlatnog medveda. Konačan spisak filmova u takmičarskoj
selekciji još nije saopšten.
Među gostima festivala, koji traje od 8. do 18. februara, biće američke zvezde
Robert De Niro, Met Dejmon (Matt Damon), Andželina Džoli (Angelina Jolie) i
Džordž Kluni (George Clooney).
Festival će otvoriti film "La Vie en rose" Olivijea Dana (Olivier Dahan),
priča o životu francuske pevačice Edit Pjaf (Edith Piaf), koji će biti u
konkurenciji za Zlatnog medveda. |
| |
| |
|
| |
| Borba srpskog naroda za nacionalni identitet |
| |
Svojevremeno sam pisao o jednoj veoma značajnoj monografiji "PROSVJETA", Dr.
Boždara Mađara, o časnoj istoriji srpskog naroda u Bosni i Hercegovini. Moto i
geslo srpskog društva "Prosvjeta" je bilo ZNANjE JE SVJETLOST. Društvo je
unjelo znanje i svjetlost srpskom narodu u Bosni i Hercegovini, u prvoj
polovini 20-tog vijeka.
 Ovog
puta pišem o jednoj veoma značajnoj knjizi, takođe iz istorije srpskog naroda
u Bosni i Hercegovini, a to je knjiga naših poznatih istoričara Dr. Božidara
Mađara i Mitra Papića, SRPSKA PRAVOSLAVNA CRKVA U BOSNI I HERCEGOVINI, od 1878
- 1945 godine, to jest od Austro-Ugarske okupacije do kraja Drugog svjetskog
rata.
Ovu veoma značajnu knjigu je izdalo Srpsko prosvjetno i kulturno društvo
Prosvjeta - Gradski odbor Banjaluka. Knjigu je uredio i potpisao uvodni dio Dr
Đorđe Mikić. Recezenti knjige su akademici Milorad Ekmečić i Zdravko Antonić.
I ovom prilikom treba pohvaliti Izdavački savjet SPKD Prosvjeta u Banjaluci,
o. Jovana Željkovića, Luku Sekara, Milivoja Tutnjevića, Nedeljka Đevića,
Svetlanu Siljegović, Jelenu Kadić i Đorđa Mikića.
Dr Božidar Mađar je u knjizi obradio život Srpske pravoslavne crkve u Bosni i
Hercegovini u vrijeme austro-ugarske uprave od 1878 do 1918 godine. Obradu je
počeo s razmeđem turske i početka austro-ugarske uprave gdje je život narodnog
sveštenstva bio veoma buran, kao što je bio buran i ukupni politički i
socijalni život srpskog naroda. Srpski narod i njegova crkva nikada nisu
željeli da žive pod stranom inovjernom vlašću, ni u turskom dobu, ni u
austrougarskoj monarhiji.
Politički odnos habsburške vlasti prema Bosni i Hercegovini i u njoj prema
Srpskoj pravoslavnoj crkvi je bio takav da je sprečavao stvaranje jedinstvene
srpske i jugoslovenske države, te oni sprečavaju svim sredstvima jedinstvo
Srpske pravoslavne crkve na Balkanu. U tom smislu monarhija suzbija postojeću
ideju vezivanja Srpske pravoslavne crkve, za crkvenu organizaciju u Srbiji, pa
čak i za Patrijaršiju u Sremskim Karlovcima.
Konvencijom sa Vaseljenskom patrijaršijom u Carigradu, iz 1880. godine, brišu
se veze sa ovom najvišom pravoslavnom crkvenom vlašcu, a sve u želji njenog
potčinjavanja i pokušaja da se sprovede unija Pravoslavne crkve u Bosni i
Hercegovini sa Rimom. Vodi se prozelistička akcija vrhbosanskog nad- biskupa
Josipa Štadlera. Počinju se zabranjivati srpske škole i upotreba ćirilice i
nastoji da se zamjene i bogoslužbene knjige donete iz Rusije ili Srbije,
knjigama koje su štampane u Monarhiji.
U Beču je nastala deviza,. ako prestaneš biti pravoslavne vjere, prestaćeš
biti Srbin, postaćeš Austrijanac. Srpski narod je uvijek tražio, odnosno
srpski ustanici su još od 1878 tražili hrišćanskog guvernera, slobodu vjere i
samoupravu pravoslavne crkve sa egzarhom Srbinom. I prije okupacije i poslije
okupacije, posredstvom crkve pravoslavno sveštenstvo je budnom održavalo
srpsku nacionalnu svijest u narodu.
Dr. Božidar Mađar u knjizi takođe piše o političkom otporu režimu Save
Kosanovića, prvog Srbina postavljenog za sarajevskog mitropolita, koji će
podneti ostavku zbog otpora crkveno-školskih opština politici okupacione
uprave prema Srpskoj pravoslavnoj crkvi i srpskom narodu. U pokretu otpora
prednjačili su mitropoliti, zatim srpska građanska klasa u čijim rukama su
bile crkveno-školske opštine, a zahvaljujući sveštenicima i učiteljima
zahvatio je i seljaštvo. Iz tog nezadovoljstva razvio se 10-godišnji pokret za
crkveno-školsku autonomiju. To je bio poseban vid borbe srpskog naroda da u
nepovoljnim uslovima razvija nacionalni identitet, usmjerava ga u pravcu
emancipacije i priprema uslove za konačno oslobođenje.
Velika je bila opozicija crkveno-školskih opština okupacionoj vlasti, a
posebno se isticala mostarska crkveno-školska opština i žalba mostarskih Srba
protiv sistema okupatorske uprave i otpor uvođenju vojnog zakona i raspuštanju
crkveno-školske opštine Mostar. Kasnije su i druge crkveno-školske opštine
postupile isto. Zbog svega ovoga rečenog nikada nije mogao ni biti zaustavljen
materijalni i duhovni razvoj Srpske pravoslavne crkve u Bosni i Hercegovini.
Vjerskiživot pravoslavnog stanovništva u Bosni i Hercegovini manifestovao se
na crkvenim svečanostima o praznicima, na pojedinim kulturnim zabavama,
slavama i priredbama. Proslave pojedinih značajnih istorijskih događaja
služile su za afirmaciju pravoslavlja.
Mora se istaći veliki i istrajni rad Dr. Božidara Mađara jer je on, da bi
napisao ovo djelo, morao istraživati nekoliko raznih arhiva, kao što je arhiv
Zajedničkog ministarstva finansija u Beču, dokumentaciju Zemaljske vlade u
Sarajevu pohranjena u Arhivu Bosne i Hercegovine, te Haus Hof und Staatsarssiv
u Beču. Ova knjiga dokazuje da srpski narod nikada nije mogao biti do kraja
potčinjen i da je uvjek bio spreman da se bori za svoju slobodu.
Mitar Papić je obradio period poslije 1918. godine, koji se odlikuje rješenim
državnopravnim pitanjem do 1941 godine i posvećivanjem unutrašnjem
organizovanju Srpske pravoslavne crkve u Bosni i Hercegovini, odnosno u
jedinstvenoj državi. Treba istaći da je Mitar Papić do 1941. godine bio
profesor sarajevske Bogoslovije, pa je mogao pisati i iz veoma značajnih
ličnih uspomena, pored savremene štampe i raznovrsne publicistike koju je
mogao koristiti.
On piše o unutrašnjem organizovanju ujedinjene srpske pravoslavne crkve,
učešću sveštenika i nižeg sveštenstva u upravljanju crkvom, njenoj
organizacionoj strukturi, javnim funkcijama, izdržavanju, gradnji novih znanja,
nekim pitanjima unutrašnjeg života, školovanju podmladka, stručnoj štampi,
unutrašnjem duhovnom životu i na kraju ratnim stradanjima srpskog naroda i
njegove crkve pod Nezavisnom Državom Hrvatskom poslije 1941. godine.
Drugi svjetski rat predstavljao je, za srpsku pravoslavnu crkvu u Bosni i
Hercegovini najteže dane njene istorije. Crkva i njeni vjernici u to vrijeme
su doživjeli potpuno fizičko uništenje. Radilo se na ostvarenju programa
potpunog istrebljenja Srba a sveštenici su bili prvi na udaru. Poslije
likvidacije i progona srpskopravoslavnog sveštenstva, slijedila je akcija na
prevođenju pravoslavaca na katoličku vjeru.
Knjiga Dr. Božidara Mađara i Mitra Papića je veoma značajna za srpsku
istorijsku nauku, posebno za kulturnu istoriju Bosne i Hercegovine. Ona se s
pravom pridružuje knjigama Đoke Sljepčevića o istoriji srpske pravoslavne
crkve.
Ovom prilikom odajemo vječnu zahvalnost, danas preminulim istoričarima, Dr.
Božidaru Mađaru i Mitru Papiću koji su ostavili značajan prilog srpskoj nauci,
srpskom narodu i Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Vječna im pomen i hvala. |
| |
| Slobodan Rundo |
|
| |
|
Oglasavanje Marketing
|
