|
 Marihuana
je najčešće korišćena droga u svetu i kod nas.To je zelena, braonkasta ili siva mešavina sitno isecakanih suvih cvetova,
lišća, stabljika i semenki Indijske konoplje (Cannabis sativa).
U
svetskom žargonu postoji preko 200 naziva za marihuanu, a kod nas
se najčešće koriste termini: trava, vutra, šit (hašiš),
pot, gandža, mara. Obično se puši umotana u cigarete koje se
nayivaju džojint (joint)
ili u luli (pajp, ćilam, nargila).
Ima
jači miris od duvana u cigarete, kao i od duvana u luli. Poslednjih
godina u cigarete marihuane se stavljaju i druge droge kao
što je krak ' kokain (crack-cocaine), izmrvljene tablete, što se obično naziva “hemija”.
Neki korisnici marihuanu uzimaju sa hranom ili je piju kao čaj.
 U Severnoj Americi
tokom gajenja
često se biljka zaliva vodom u koju se dodaje
više vrsta
hemikalija koje daju marihuani dodatne halucinogene
efekte prilikom
konzumiranja a i dovode do zavisnosti.
Glavni
sastojak u marihuani (pored još 400 drugih sastojaka) je jedinjenje THC (delta -9- tetrahydrocannabinol). Membrane određenih
nervnih ćelija sadrže proteinske receptore koji vezuju THC koji se
apsorbuje u masnom tkivu u različitim organima.
Kad se smesti, THC otpušta seriju ćelijskih reakcija koje menjaju
stanje svesti. Efekti marihuane zavise od jačine i potencije THC-a
koji sadrži. Jačina droge se meri u odnosu na prosečnu količinu
THC-a. Marihuana prosečno sadrži oko 3% THC-a.
Zdravstvene
teškoće
Marihuana
je štetna i rizična po zdravlje.
Veoma
je teško precizno ispitivati dejstvo marihuane, s obzirom na činjenicu
da ne postoji sistem u našem organizmu na koji ona ne deluje. Pored
toga, ova droga u sebi kombinuje dejstvo različitih kategorija
opijata, kao što su alkohol, sredstva za smirenje ili halucinogene
droge.
Marihuana može biti štetna na mnogo načina, kako u trenutku
uzimanja, tako i tokom dužeg vremena konzumiranja.
 Upotreba
marihuane prouzrokuje:
Probleme
sa pamćenjem i učenjem; zaboravljanje; gubitak koordinacije;
dezorijentisanost; iskrivljenu percepciju; ubrzani rad srca; anksioznost
i napade panike; napade paranoje, straha i smeha; napetost; zakrvavljene
oči; povećan apetit;
Posledice
korišćenja marihuane:
Oštećenje
mozga i centralnog nervnog sistema, poremećaji u reproduktivnim
organima i radu srca, povećanje krvnog pritiska, rak.
Uticaj
na mozak
THC
oštećuje nervne ćelije u delu mozgu zaduženom za pamćenje.
Naučnici su otkrili da THC menja način na koji informacije
dolaze do mozga i prerađuju se u hipokampusu (limbički sistem
mozga koji je od presudnog značaja za učenje, pamćenje i
integraciju iskustava sa emocijama i motivacijom). Neuroni u sistemu
prerađivanja informacija u hipokampusu i aktivnost nervnih vlakana
u ovom području ometeni su prisustvom THC-a.
Dugotrajna
upotreba marihuane stvara promene u mozgu slične onima koje stvara
dugotrajno konzumiranje većine drugih droga.
 Uticaj
na pluća
Onaj
ko redovno puši marihuanu ima respiratorne probleme slične onima
koje imaju pušači duvana: svakodnevno kašljanje i iskašljavnje
šlajma, simptome hroničnog bronhitisa i česte prehlade. Pušenjem
"trave" se povećava rizik od pojave bronhitisa i upale
pluća, a pet xointa nedeljno, u tom smislu, predstavljaju
ekvivalent dnevno popušenoj pakli cigareta.
Osim
prisustva THC-a, količina katrana koji udahnu pušači
marihuane i nivo karbon monoksida koji se apsorbuje su tri do pet puta
veći nego kod pušača duvana. Ovo može biti zbog toga što
korisnici marihuane dublje udišu dim i duže ga zadržavaju u plućima
kao i zbog toga što se dim marihuane ne filtrira.
Dugotrajno
pušenje marihuane izaziva oštećenje ili uništenje plućnog
tkiva što dovodi do abnormalne funkcije pluća kao i do emfizema i
raka pluća i disajnih puteva.
Uticaj
na srce i krvni pritisak
Upotreba,
marihuane izaziva ubrzani rad srca i povišen krvni pritisak. Najnovija
otkrića ukazuju da pušenje marihuane i istovremeno intravenozno
uzimanje kokaina prouzrokuju preopterećenje kardiovaskularnog
sistema.
Uticaj
na trudnoću
Upotreba
bilo koje droge škodi zdravlju žene u trudnoći, periodu kada ona
treba posebno da se neguje i brine o sebi i svom zdravlju. Zloupotreba
droga je u suprotnosti sa pravilnom ishranom i kontrolisanim
aktivnostima tokom trudnoće i nepovoljno utiče na
funkcionisanje imunološkog sistema a može naškoditi i fetusu. Istraživanja
pokazuju da su bebe rođene od majki koje su u toku trudnoće
uzimale marihuanu lakše i imaju manju glavu od beba čije majke
tokom trudnoće nisu uzimale ovu drogu.
Manje
bebe imaju većih zdravstvenih problema od većih beba. Postoje
studije koje ukazuju na probleme nervnog sistema i koncentracije kod
dece čije su majke pušile marihuanu za vreme trudnoće.
Dojilje koje uzimaju marihuanu, putem mleka prenose određenu količinu
THC-a na bebu. Konzumiranje marihuane tokom prvog meseca dojenja može
da uspori razvoj motorike (kontrolisanje pokreta) kod bebe.
Uticaj
intezivnog konzumiranja marihuane na učenje, ponašanje i
motivaciju
 Kod
nekih korisnika koji dugo uzimaju marihuanu vidljivi su nagoveštaji
gubitka motivacije (amotivacioni sindrom). Takve osobe ne zanima šta se s njima dešava, nemaju želju za svakodnevnim radom, premoreni su i zanemaruju sopstveni izgled. Oni koji rade ili idu u školu postižu
slabe rezultate.
Jedna
studija sprovedena među srednjoškolcima pokazuje da vitalne
sposobnosti vezane za koncentraciju, učenje i pamćenje
izuzetno slabe kod onih koji redovno uzimaju marihuanu, čak i posle
prekida od 24 sata. Upotreba marihuane među tinejxerima prouzrokuje
slabiji uspeh u školi, devijantno ponašanje, delikvenciju i
agresivnost, suprotstavljanje i loše odnose sa roditeljima, druženje
sa delinkventima i uživaocima droga.
Takođe, istraživanja pokazuju regresivno ponašanje (sisanje prsta,
bes) kod dece predškolskog uzrasta čiji roditelji uzimaju
marihuanu, nego kod dece čiji roditelji ne konzumiraju ovu drogu.
Zavisnost
Zavisnost
od bilo koje droge postoji kad postoji snažna, nekontrolisana želja i
potreba za njenim konzumiranjem, uprkos saznanjima o negativnim
zdravstvenim i društvenim posledicama. Marihuana zadovoljava ovaj
kriterijum.
Postoje
mišljenja da marihuana ne izaziva zavisnost, međutim najnovija
istraživanja su pokazala da se kod ove droge dugotrajnim korišćenjem
podiže prag osetljivosti uživaoca i povećava se njegova
tolerancija na drogu, pri čemu se razvija i zavisnost. Kao i kod
drugih oblika zavisnosti, i u ovom se slučaju pojavljuju prateći
efekti. Neki teški korisnici pokazuju znakove zavisnosti, jer kad ne
uzimaju drogu javlja se apstinencijalna kriza: nemir, gubitak apetita,
nesanica, gubitak težine i drhtanje ruku.
Prema
jednoj studiji, kod mladih koji uzimaju marihuanu i kod kojih je ranije
zabeleženo antisocijalno ponašanje brzo je došlo do stvaranja
zavisnosti na ovu drogu. Ova je studija, takođe, pokazala da je kod
problematične omladine koja puši cigarete, uzima alkohol i
marihuanu, napredovanje od prvog do redovnog uzimanja marihuane bilo
toliko kao napredovanje do redovnog pušenja cigareta, a još veće
nego do redovnog uzimanja alkohola.
Izmeđuu
ostalog, istraživanja na životinjama sugerišu da marihuana stvara i
fizičku zavisnost, što se potvrđuje apstinencijalnim krizama
kod ljudi. Kod redovnih korisnika marihuane može se razviti "tolerancija"
što znači da su im potrebne veće količine droge da bi se
postigli željeni rezultati, koje su ranije postizali s manjim dozama.
Lečenje
Prema
podacima NIDA (National Institute on Drug Abuse), u SAD više od 120.000
ljudi godišnje započne lečenje zavisnosti od marihuane. Do
pre nekoliko godina bilo je teško pronaći program lečenja.
Lečenje
ove zavisnosti bilo je isto kao i lečenje zavisnosti od drugih
droga.
To je uključivalo detoksifikaciju, terapiju ponašanja i
terapijske grupe. Odnedavno, istraživači testiraju različite
načine da korisnike marihuane uključe u terapiju i da im
pomognu pri odvikavanju. Program lečenja je usmeren na savetovanje
i sistem grupne podrške.
Koliko marihuana ostaje u
organizmu?
Posle konzumiranja marihuane, njen glavni halucinogeni sastojak, THC
(delta-9-tetrahydrocannabinol), ostaje u organizmu od 3 do 30 dana u
zavisnosti od metabolizma osobe. Ako se baš konkretno traži da li je
neko konzumirao marihuanu, ispitivanje mora da se radi direktno za THC,
odnosno na opojne droge.
Po konzumiranju marihuane, THC ostavlja tragove u plucima, krvi, mozgu,
jetri, masnom tkivu, bubrezima i kosi. Obicno se testovi
na opojne droge
rade na mokracu i tu se može ustanoviti prisustvo THC do 30, a u
zavisnosti od metabolizma ispitanika, i do 45 dana. Novija istraživanja
u SAD pokazuju da tragovi THC najduže ostaje u korenu kose i to čak do 3
godine od konzumiranja.
Medjutim, danas postoje razne supstance koje mogu uspešno da odstrane
THC, a i ostale narkotike i halucinogene supstance iz organizma, bar
tako tvrde proizvodjaci tih sredstava (Marihuana Detox Kits).
|
