Novi Muzej Srpske pravoslavne crkve eparhije budimske, koji je danas otvoren u subotu, 25. maja, u Sentandreji, najveći je srpski muzej van granica Srbije, ali pokazatelj, kako je istakao ministar kulture i informisanja Vladan Vukosavljević, da je srpski narod svoj životni opstanak izjednačavao sa potrebom održanja svoje kulture, duhovne i materijalne.
Otvaranju muzeja, koji svedoči o prisustvu srpske kulture na prostoru eparhije budimske pre i nakon Velike seobe Srba 1690, prisustvovali su i patrijarh Irinej, državni sekretar za veze sa crkvama i manjinskim zajednicama u Vladi Mađarske Šoltes Mikloš, ministar prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Mladen Šarčević, generalni sekretar predsednika Srbije Nikola Selaković.
"Južna tačka srpskog kulturnog prostora nalazi se na Atosu, u manastiru Hilandaru, a severna upravo ovde, u slavnoj Sentandreji", rekao je Vukosavljević, saopštilo je ministarstvo koje vodi.
On je konstatovao i da pomisao na Sentandreju izaziva u nama i osećanje ponosa i osećanje melanholije".
"Prvo, zbog bogatog nasleđa naših davnih sunarodnika, a drugo zbog činjenice da su protok vremena i istorijski procesi učinili da je ovde preostalo malo Srba", rekao jeVuksavljević.
Ministarstvo kulture i informisanja Srbije je 2018. godine iznosom od pet miliona dinara sufinansiralo uređenje muzejskog izložbenog prostora, a 2019. su obezbeđena sredstva u iznosu od 330.000 evra za završetak radova u okviru obnove i adaptacije zgrade novog Crkvenog muzeja u Sentandreji.
Krajem 2016. vlada Mađarske je posebnom odlukom, preko ministarstva za ljudske resurse, obezbedila sredstva za prioritetne projekte Srpske pravoslavne crkve u Mađarskoj, dotaciju u iznosu većem od pet miliona evra. Od tog iznosa, oko 2,5 miliona evra bilo je namenjeno obnovi kompleksa Preparandije, nekadašnje učiteljske škole, u koji je po završetku radova smešten Muzej Srpske pravoslavne eparhije budimske.
Nova stalna izložbena postavka od preko 450 eksponata sadrži vredna umetnička dela na čijem prikupljanju su posvećeno radile Galerija i Biblioteka Matice srpske, a vizuelni identitet celokupnog izložbenog prostora, kao i osmišljavanje koncepcije stalne izložbene postavke, realizuje se u saradnji sa Galerijom Matice Srpske iz Novog Sada, saopšteno je iz minstarstva kulture informisanja.
