Mitropolija crnogorsko primorska saopštila je danas da je mitropolit Amfilohije preminuo."U petak 30. oktobra 2020 godine u 8.20 časova, u Кliničko bolničkom centru Crne Gore, posle primanja Svete Tajne Pričešća, upokojio se u Gospodu Visokopreosvećeni Arhiepiskop Cetinjski Mitropolit Crnogorsko- Primorski i Egzarh svetoga trona Pećkoga g. Amfilohije", saopštila je mitropolija.
================
Mitropolit Amfilohije biće sahranjen u nedelju u Sabornom hramu u Podgorici
- Episkopski savet Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori saopštio je da će mitropolit Amfilohije biti sahranjen u nedelju, 1. novembra, u kripti Sabornog hrama u Podgorici.
"Blaženopočivši Mitropolit će danas biti prenet na Cetinje i u Cetinjskom manastiru će sutra, 31. oktobra, na praznik Svetog Petra Cetinjskog u 9 časova biti služena Sveta Zaupokojena Liturgija. Istog dana u 13 časova biće svečani ispraćaj zemnih ostataka Mitropolita Amfilohija za Podgoricu gde će biti molitveno dočekane u 14 časova u Saborni hram Hristovog Vaskrsenja u Podgorici", saopštio je Episkopski savet.
U Hramu će biti sve do nedelje, 1. novembra, kada će se služiti Sveta arhijerejska zaupokojena liturgija kojom će načalstvovati Njegova Svetost patrijarh Irinej sa više arhijereja SPC i drugih pomesnih crkava.
"Nakon liturgije će biti služeno opelo i obavljena sahrana. Mitropolit Amfilohije, po sopstvenoj želji biće sahranjen u kripti Sabornog hrama u Podgorici u grobu koji je pripremljen za njegovog života", saopšteno je.
U nedelju, 1. novembra u svim gradovima i manastirima gde je to moguće biće služena Sveta zaupokojena liturgija sa početkom u 9 časova, nakon koje će biti održan pomen mitropolitu, kako bi svi koji su u nemogućnosti da fizički prisustvuju sahrani i na ovaj način uzeli molitvenog učešća u opelu i sahrani mitropolita Amfilohija.
Episkopski savet obaveštava da će sve do sahrane mitropolita Amfilohija narod u molitvenom mimohodu moći da se pokloni mitropolitovom odru, kao i u danima nakon sahrane svakodnevno će se služiti Sveta Liturgija i pomeni u hramovima, a verni narod će moći u Kripti Sabornog hrama Hristovog Vaskrsenja da se pokloni mitropolitovom grobu.
"Svesni celokupne zdravstvene situacije, ali i ogromnog poštovanja koje uživa mitropolit Amfilohije, apelujemo na sve učesnike mitropolitovog ispraćaja da se pridržavaju svih propisanih zdravstvenih mjera, ponašajući se po onoj mudrosti Marka Miljanova, junaštvom braneći sebe od drugih, a čojstvom braneći i čuvajući druge od sebe", navedeno je u saopštenju Episkopskog saveta SPC u Crnoj Gori.
=============
Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije (Radović), rođen je na Božić 7. januara 1938. godine u Barama Radovića u Donjoj Morači, a na rođenju je dobio svetovno ime Risto.Osnovnu školu je završio u manastiru Morači, a Bogosloviju Svetog Save u Rakovici u Beogradu. Diplomirao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu 1962. godine. Uporedo sa Bogoslovskim fakultetom, studirao je klasičnu filologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu.
Veliki uticaj na njega izvršili su duhovnik manastira Ćelije otac Justin Popović, kojeg je SPC uvrstila u usvetitelje, i svetogorski starac Pajsije.
Posle završenog fakulteta, postdiplomske studije nastavlja u Bernu i Rimu, gđe je magistrirao na Istočnom pontifikalnom institutu (1965).
Odatle odlazi u Pravoslavnu Crkvu Grčke, gde je primio sveštenički čin. U tom periodu, u Atini je odbranio doktorat o Svetom Grigoriju Palami.
Posle godinu dana provedenih na Svetoj Gori, odlazi za profesora na Pravoslavni institut Svetog Sergija u Parizu, a od 1976. godine postaje docent, pa redovni profesor na Bogoslovskom fakultetu Svetog Jovana Bogoslova u Beogradu (kasnije Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu), u dva mandata bio je i njegov dekan.
Govorio je grčki, ruski, italijanski, nemački i francuski jezik, a koristio u naučnom radu starogrčki, latinski i crkvenoslovenski.
Sabor SPC izabrao ga je maja 1985. godine za episkopa banatskog, a hirotonisao ga je ubeogradskoj Sabornoj crkvi patrijarh srpski German.
Decembra 1990. godine izabran je za mitropolita crnogorsko-primorskog sa sedištem na Cetinju, svečeno ustoličenje izvršio je patrijarh srpski Pavle.
Mitropolit Amfilohije je nosilac drevnih titula: Egzarh Sveštenog trona pećkog, kao i Arhiepiskop cetinjski, navedeno je u biografiji na sajtu mitropolije crnogorsko primorske.
Bio je član Sinoda SPC, "crkvne vlade" u više saziva, predsedavao je tim telom i bio zamenik obolelog patrijarha Pavla od kraja 2007. godine do njegovog upokojenja.
Administrirao je eparhijom buenosajreskom i južno-centralnoameričkom (koja je ustanovljena na njegov predlog) od njenog osnivanja u maju 2011.
Kako je navedeno, mitropolit Amfilohije je ustoličen u Cetinjski tron u vrlo teško vreme po mitropoliju crnogorsko-primorsku i uopšte pravoslavlje u Crnoj Gori jer je zbog "komunističke vladavine većina crkava i manastira bila zapuštena".
U letopisu "Obnova i gradnja manastira i hramova u Crnoj Gori 1990–2010", koji je izdat povodom dvadesetpetogodišnjice arhijerejske službe mitropolita Amfilohija i dvadesetogodišnjice njegovog služenja na Tronu cetinjskom, naveden je podatak da je u tih 20 godina sanirano, rekonstruisano i izgrađeno 569 crkvenih objekata.
Obnovi sveštenstva je poklonjena velika pažnja "sa ciljem da, kao nekada, ne bude u Crnoj Gori ni jednog maneg mesta niti većeg sela u kojem bi bio hram bez paroha".
Za vreme mitropolita Amfilohija, prvi put u istoriji Crne Gore, tu mitropoliju posetili su patrijarsi i predstavnici svih pomesnih crkava pravoslavne vaseljene, između ostalih, vaseljenski Vartolomej, moskovski i sve Rusije Aleksej II, a takođe i patrijarh moskovski i sve Rusije Kiril.
Mitropolit Amfilohije predstavljao je SPC u inostranstvu raznim prigodama i na mnogim značajnim svepravoslavnim i hrišćanskim susretima.
Prvi put u istoriji Crne Gore je 1993. godine održan na njenom tlu vanredni Arhijerejski Sabor SPC - na Cetinju i u manastiru Ostrogu.
Mitropolit Amfilohije se pored teologije i filozofije bavio i esejistikom, prevodilaštvom i poezijom, primljen je u članstvo Udruženja književnika Srbije i Udruženja književnika Crne Gore, dobitnik je mnogih književnih nagrada.
Mitropolit Amfilohije bio je jedna od najuticajnih ličnosti SPC, protivnik kosovske politike predsednika Srbije Aleksandra Vučića, pa u tome i oponent poglavaru, patrijarhu Irineju.
"Đed", kako su ga zvali poštovaoci, predvodio je višemesečne litije u Crnoj Gori, protiv Zakona o verskim zajednicama, koji SPC smatra diskrimatorskim, što je, prema mnogim ocenama, doprinelo da vladajuća stranka Mila Đukanovića dobije manje glasova od opozicije na parlamentarnim izborima.
Uoči sazivanja konstituvne sednice Skupštine Crne Gore, sastao se sa liderima pobedničkih opozicionih stranka u manastritu Ostrog.
Njegovi protivnici optuživali su ga da se meša u politiku i od Crne Gore pravi versku državu, dok su ga pristalice branile navodeći da Đukanović želi "partijsku Crkvu".
Tokom protesta, šira javnost je upoznala i episkopa budiljanskog Joanikija, koji važi za prvog po crkvenom uticaju u Crnoj Gori, posle Amfilohija.
Kada je biran naslednik patrijarha Pavla, Amfilohije je na Saboru dobio najviše glasova, ali kako se poglavar SPC bira na "apostolski način", žrebanjem, patrijarh je postao tadašnji episkop niški Irinej.
Njegovi prijatelji su govorili da je bio zadovoljan što nije postao patrijarh već ostaje u Crnoj Gori objašnjavjući da ga tamo "čeka puno posla".
Kada je oboleo od korone, izjavio je da "neće umreti a da na vrh Lovćena ne vrati Crkvu Svetog Petra cetinjskog i da kao narod ispunimo zavet Njegošev", ali ta mu se želja ipak nije ispunila.
Sinod SPC bi, kako se očekuje, mogao da brzo postavi administratora za mitropoliju, obično nekog susednog episkopa, dok bi se novi mitropolit birao na Saboru, čije je održavanje neizvesno zbog korone.
